Bảo Định, 10 tháng 10 năm 2026.
Loan thân mến,
Bồ có ngạc nhiên không khi lá thư này được gởi đến bồ từ làng Bảo
định, quê hương tụi mình? Cũng đơn giản thôi bởi như bồ biết, mình về
Việt nam đã được 10 ngày. Ở Đà nẵng, quê nội của Cu Tí một tuần thì mình
và " ông xã" quyết định " hành phương nam", nghĩa là đưa cháu về thăm
quê ngoại. Bồ biết đấy, mình phải thắp hương cho ba mẹ mình vì khi ông
bà mất, mình không có mặt. Hơn nữa, mình muốn Cu Tí hiểu được trọn vẹn
hai tiếng " quê hương".
" Về phương nam thiết tha câu hò..." Không hiểu sao câu hát ngày nào
còn bé cứ hiện lên dai dẳng trong tâm trí mình. Ra đi thấm thoắt đã gần
20 năm. Học hành, làm ăn, lấy chồng, sinh con...cuộc sống cứ như là cơn
lốc cuốn mình trôi đi chẳng lúc nào dừng.Bởi vậy, về nước, bước xuống
sân bay, mình có cảm tưởng như vừa sống lại. Mình chỉ còn là cô bé 17
tuổi ngày nào bước chân đi du học với bao hăm hở. Giờ đây đến lúc trở
về, tuổi gần 40 mà sự hăm hở, háo hức vẫn còn nguyên vẹn. Cu Tý, con
mình thì ngẩn ngẩn, ngơ ngơ. Cháu luôn miệng hỏi: " Tới rồi hả mẹ", "
Mình đi đâu mẹ"? Mình trả lời con mà thực ra là nói với bản thân mình:
Về quê! Về quê con ạ!". Hai tiếng ấy giờ đây mình mới cảm nhận hết được ý
nghĩa thiêng liêng!
Rồi mình cũng đặt chân về tới quê mình, làng Bảo Định bên bờ sông
Tiền yêu dấu. Mình lại được trở về với mái nhà xưa, nơi ba mẹ mình yên
nghỉ. Đứng trước mộ song thân, đốt nén hương tạ tội mình thấy lòng vô
cùng xúc động. Giá như ngày này mình còn gặp được ông bà...
Nhưng chưa hết Loan ơi, một điều xúc động bất ngờ ngoài dự kiến đã
xảy đến với mình trong chuyến về thăm quê ấy. Đó là tình cờ mình qua lại
ngôi trường tiểu học ngày xưa của bọn mình, nơi đã từng " khai tâm mở
trí " cho lũ con nít làng mình hồi đó. Loan biết không? Trường vẫn nép
mìng bên dòng sông Bảo Định như xưa. Có điều dòng sông hiền hòa ngày ấy
của mình bé xíu giờ được khơi dòng đẹp đến ngất ngây. Sông không rộng
lắm, không dạt dào cuồn cuộn sóng xô, cũng không trong xanh soi bóng da
trời. Nhưng sông vẫn thơ, vẫn mộng, vẫn hiền hòa như một người tình
chung thủy. Trước sao, sau vậy, đôi bờ sông, giờ đã đựoc kè đá phẳng
phiu, sạch sẽ vẫn là những hàng dừa ngăn ngát một màu xanh, vẫn là nhũng
vườn cây trái sum xuê, những canh đồng lúa xanh mơn mởn. Và dòng sông
nữa, vẫn đục ngầu đặc quánh phù sa như ngày nào mình thường tắm mát,
chơi đùa... Không có con sông ấy định vị và cái bảng tên trường không
đổi thì có lẽ mình đã không nhận ra trường cũ được rồi. Bồ biết tại sao
không? Bởi nó không còn như trong kí ức của bọn mình nữa, nghĩa là không
phải là một dãy nhà lợp ngói, vách cây , xây trên nền xi măng cao nhằm
tranh lũ. Giờ đây trường được mở rộng, xây tầng, sơn vôi, ốp đá...hiện
đại chẳng kém gì trường của Cu Tí nhà mình bên ấy nữa đâu . Nhìn cảnh ấy
mình vừa vui, vừa buồn lẫn lộn. Vui vì quê mình tiến bộ, thoát cảnh
nghèo nàn. Vui vì thế hệ đàn em giờ được học hành trong trường lớp khang
trang, đẹp đẽ. Nhưng buồn vì tâm trạng " người cũ" nhưng " cảnh đã khác
xưa rồi". Hai cây phượng mà hồi đó lớp mình trồng bên cổng , giờ chỉ
còn có một cây. Cây kia không biết sao rồi. Chỉ có điều sân trường mở
rộng nên nó thụt vào sừng sững giữa sân. Nó to lắm bồ ơi. Gốc nó phải
đến hai vòng tay ôm mới xuể. Nhớ hồi tụi mình trồng nó thay cho cây gòn
trốc gốc, nó mới chỉ là một nhánh cây non. Vậy mà giờ đây đa là " cổ
thụ".Tán nó đẹp mê hồn Loan ạ. Cứ như những cánh tay dài, vươn mình ra
trước, vẫy vẫy, chào chào. Mùa này nó nở hoa đỏ rực, cứ như một ngọn
đuốc cháy giữa trời, như thi gan cùng nắng lửa. Sân trường bây giờ càng
rộng mênh mông, lại được trải nhựa, tinh tươm đẹp đẽ. Trên sân còn hằn
rõ vạch sơn để tập bóng rổ, thi chạy...Nhìn khoảnh sân ấy mình lại nhớ
cái sân đất ngày nào, bọn mình vẫn thường nhảy dây, đánh đũa, lò
cò...Ngày ấy mùa nắng thì bụi mù, mùa mưa thì tha hồ mà lội. Thậm chí
khi lũ tràn về, trường đóng cửa nghỉ học, tụi mình còn có thể vào trường
bắt cua, hái bông điên điển nữa. Nhớ không? Nói như thế nhưng mình vẫn
thấy sân trường ngày ấy của mình đẹp. Đẹp vì rất, rất nhiều cây xanh..
Nào là trứng cá, nào là cây bàng, rồi chuối, rồi tre ...Ngày ấy ở sân
sau còn có hai cây sầu đông mà mình vẫn gọi là hoa anh đào nữa. Mỗi khi
trời trở lạnh, cây trổ bông đầy cành là mình biết sắp được nghỉ Tết. Lúc
ấy lòng mình náo nức làm sao! Giờ trường vẫn có cây xanh, nhưng bao bọc
khuôn viên không còn là hàng rào dâm bụt và me keo rủ bóng. Thay vào đó
là hàng rào sắt và những bồn hoa uốn lượn cặp vòng. Cũng đẹp lắm vì hoa
lá được tỉa cành, chăm bón công phu. Tuy vậy mình vẫn thích cái dân dã,
đơn sơ của ngôi trường mình hồi ấy.Nó gần gũi, ấm áp làm sao đó!
Trường bây giờ cũng có sân sau. Khoảng sân này cặp sát mé sông. Có
một khu vườn cỏ xanh mát mắt. Một sân chơi với cầu tuột, xích đu... Thậm
chí có một hồ bơi xinh xắn cùng một vườn chim rộn rã, tưng bừng. Nhìn
cảnh đó mình chợt nghĩ trẻ con sướng thật. Sướng hơn tụi mình.
Trường vắng lắm bồ ơi. Mùa hè mà. Hơn nữa là buổi trưa nhân viên về
nghỉ hết. Học trò cũng không thấy bóng. Các lớp học dường như đang nằm
say ngủ. Thỉnh thoảng , đâu đó vọng về tiếng chim ríu rít chuyền cành.
Và nắng. Nắng ngập sân trường, rọi vào hành lang sâu hun hút. Nhìn bóng
nắng in thành vệt dài trên tường, mình lại nhớ đến cái bóng nắng trứng
gà rọi từ mái ngói lớp mình ngày cũ. Ngày ấy chuyện nắng rọi loang lổ và
mưa dột tứ tung là chuyện bình thường, ngày nào cũng gặp. Trong cái lớp
học như vậy tụi mình vẫn cứ là học đọc, học viết ê a. Mà bồ nhớ không,
hồi đó lớp năm, mình học với thầy gì nhỉ? Lâu quá mình quên mất tên rồi.
Chỉ nhớ thầy đã đứng tuổi, tóc hoa râm, kính trễ xuống mũi, dáng cao
cao, gầy gầy...Thầy hay gọi mình lên bảng. Thầy dạy bọn mình tính nhẩm,
tính đố thiệt hay. Thầy cho mình thi đua. Trò nào giải đúng, giải nhanh,
thầy cho con mười thật đỏ, thật to vào tập. Con 10 ấy không chỉ làm mắt
bọn mình tròn xoe, rạng rỡ mà còn khiến cả mắt thầy cũng mãn nguyện,
long lanh. Bây giờ thì chắc thầy đã chẳng còn. Nhưng những chuyện kể
cuối tuần của thầy mình vẫn còn nhớ mãi. Ngày ấy thầy hay kể cho tụi
mình nghe những chuyện nói về" Tâm hồn cao thượng". Mình nhớ nhất là câu
chuyện của " chú phó nề" với lời nhắn nhủ kèm theo của thầy:" Bàn tay
con có thể lấm lem bùn đất, tấm áo con có thể loang lổ dầu sơn vì con
phải kiếm ăn nhọc nhằn vất vả. Nhưng chớ để lòng mình hoen ố, lấm lem.
Chớ để tâm hồn nhuốc nhơ, bẩn thỉu!" Những lời thầy dạy mìnhh ghi khắc
trong lòng, để rồi bôn ba xứ người, mình phải đổ mồ hôi đổi lấy chén cơm
nhưng không bao giờ đánh đổi lương tâm lấy vinh hoa, phú quý. Mình luôn
tự nhủ với lòng không thể bán rẻ linh hồn để làm điều sằng bậy! Ôi thầy
yêu quý của con. Ước gì thầy có thể hiểu được thầy có ý nghĩa to lớn
như thế nào trong sự trưởng thành của con hôm nay. Ước gì con cứ mãi là
bé bỏng bên thầy. Ước gì con đựơc gặp thầy lần nữa...
Thôi Loan nhé, thông cảm cho sự " lắm lời" của mình bởi cảm xúc cứ
dâng trào ngập ứ. Mình cần tâm sự, sẻ chia. Và Loan, bạn thân, bạn cũ,
đồng cảnh, đồng hương...với mình sẽ hiểu được mình hơn ai hết. Một ngày
nào đó, bạn hãy trở về, hãy đem con theo và nói với nó rằng: " Đây là
ngôi trường của mẹ, là nơi mà mẹ được tắm mát trong tình yêu thương, nơi
tuổi thơ mẹ xanh tươi như màu lá, nơi các thầy cô dạy mẹ làm người.
Chính tai nơi này, mẹ đã" lớn lên"...
Tiêu đề: BÀI THAM KHẢO TLV số 2 de` 1 
Tue Oct 11, 2011 6:40 pm
